BHNT có thể được tính như một phần vốn chủ sở hữu trong báo cáo tài chính không?
- Chris Dang Sun Life
- 1 thg 4
- 6 phút đọc
Chào mừng bạn trở lại với blog của Chris Dang, chuyên gia tư vấn tài chính và bảo hiểm nhân thọ tại Sun Life. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một khía cạnh có thể hơi phức tạp nhưng vô cùng quan trọng trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp: liệu bảo hiểm nhân thọ (BHNT) có thể được xem là một phần của vốn chủ sở hữu trong báo cáo tài chính hay không?
Đây là một câu hỏi thường gặp đối với các chủ doanh nghiệp và những người làm trong lĩnh vực kế toán, tài chính. Để hiểu rõ vấn đề này, chúng ta cần đi sâu vào bản chất của vốn chủ sở hữu và cách các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ được hạch toán trong báo cáo tài chính.

Vốn chủ sở hữu là gì?
Trước khi đi vào chi tiết về bảo hiểm nhân thọ, hãy cùng nhau ôn lại khái niệm cơ bản về vốn chủ sở hữu. Trong báo cáo tài chính của một doanh nghiệp, vốn chủ sở hữu (hay còn gọi là vốn tự có) thể hiện giá trị tài sản thuần của doanh nghiệp thuộc sở hữu của các chủ sở hữu hoặc cổ đông. Nó được tính bằng tổng tài sản trừ đi tổng nợ phải trả.
Các thành phần chính của vốn chủ sở hữu thường bao gồm:
Vốn góp của chủ sở hữu: Số tiền hoặc giá trị tài sản mà các chủ sở hữu đã đầu tư vào doanh nghiệp.
Lợi nhuận giữ lại: Phần lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp tích lũy qua các kỳ hoạt động kinh doanh và không chia cho các chủ sở hữu.
Các quỹ của doanh nghiệp: Một số quỹ đặc biệt được trích lập từ lợi nhuận hoặc các nguồn khác theo quy định.
Thặng dư vốn cổ phần: Khoản chênh lệch giữa giá phát hành cổ phiếu cao hơn mệnh giá (nếu có).
Bảo hiểm nhân thọ trong bối cảnh doanh nghiệp
Các doanh nghiệp thường mua bảo hiểm nhân thọ cho các mục đích khác nhau, chẳng hạn như:
Bảo hiểm cho nhân sự chủ chốt (Key Person Insurance): Bảo vệ doanh nghiệp khỏi những tổn thất tài chính có thể xảy ra khi một nhân viên quan trọng (người có kỹ năng đặc biệt hoặc đóng vai trò then chốt trong hoạt động kinh doanh) qua đời hoặc mất khả năng làm việc.
Bảo hiểm cho các thỏa thuận mua bán (Buy-Sell Agreements): Cung cấp nguồn vốn để các chủ sở hữu còn lại có thể mua lại phần vốn góp của người đã qua đời, đảm bảo sự ổn định và liên tục của doanh nghiệp.
Bảo hiểm như một phần của phúc lợi cho nhân viên: Một số doanh nghiệp cung cấp bảo hiểm nhân thọ như một phần của gói phúc lợi để thu hút và giữ chân nhân tài.
Hạch toán bảo hiểm nhân thọ trong báo cáo tài chính
Vậy, bảo hiểm nhân thọ được hạch toán như thế nào trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp? Thông thường, các khoản chi phí liên quan đến bảo hiểm nhân thọ (ví dụ như phí bảo hiểm định kỳ) sẽ được ghi nhận là chi phí hoạt động kinh doanh trong báo cáo kết quả kinh doanh (báo cáo lãi lỗ).
Khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra và doanh nghiệp nhận được khoản tiền bồi thường, khoản tiền này thường được ghi nhận là thu nhập khác trong báo cáo kết quả kinh doanh.
Vậy, BHNT có được tính là vốn chủ sở hữu không?
Câu trả lời ngắn gọn là KHÔNG, bảo hiểm nhân thọ thường không được tính là một phần của vốn chủ sở hữu trong báo cáo tài chính. Dưới đây là những lý do chính:
Bản chất của vốn chủ sở hữu: Như đã đề cập, vốn chủ sở hữu đại diện cho phần tài sản thuần thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp. Bảo hiểm nhân thọ là một hợp đồng giữa doanh nghiệp và công ty bảo hiểm, nơi doanh nghiệp trả phí để được bảo vệ trước một rủi ro tài chính cụ thể. Nó không trực tiếp thể hiện quyền sở hữu đối với tài sản của doanh nghiệp theo cách mà vốn góp hay lợi nhuận giữ lại thể hiện.
Tính chất của khoản phí và quyền lợi: Phí bảo hiểm là một chi phí hoạt động, làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp. Khoản tiền bồi thường nhận được khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra được xem là một khoản thu nhập, làm tăng lợi nhuận. Những giao dịch này ảnh hưởng đến báo cáo kết quả kinh doanh, không trực tiếp làm tăng vốn chủ sở hữu theo định nghĩa truyền thống.
Giá trị tiền mặt tích lũy (Cash Surrender Value): Trong một số loại hợp đồng bảo hiểm nhân thọ (ví dụ như bảo hiểm nhân thọ trọn đời), có thể có một giá trị tiền mặt tích lũy theo thời gian. Giá trị này có thể được xem là một tài sản của doanh nghiệp và được ghi nhận trong bảng cân đối kế toán ở mục tài sản. Tuy nhiên, ngay cả giá trị tiền mặt này cũng không được phân loại là vốn chủ sở hữu. Nó là một tài sản có tính thanh khoản mà doanh nghiệp có thể khai thác bằng cách chấm dứt hợp đồng bảo hiểm.
Tham khảo các chuẩn mực kế toán
Các chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) đều có những quy định cụ thể về việc hạch toán các hợp đồng bảo hiểm. Thông thường, các chuẩn mực này không cho phép ghi nhận giá trị của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ như một phần của vốn chủ sở hữu.
Ví dụ, theo VAS 01 - Chuẩn mực chung, tài sản được định nghĩa là "một nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có khả năng tạo ra lợi ích kinh tế trong tương lai." Vốn chủ sở hữu được định nghĩa là "giá trị còn lại của tài sản của doanh nghiệp sau khi trừ đi các khoản nợ phải trả." Rõ ràng, bảo hiểm nhân thọ, dù có giá trị tiền mặt, không đáp ứng định nghĩa về vốn chủ sở hữu. (Nguồn: Bộ Tài chính)
Vậy, vai trò của BHNT trong bức tranh tài chính của doanh nghiệp là gì?
Mặc dù không được tính là vốn chủ sở hữu, bảo hiểm nhân thọ vẫn đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tài chính và sự ổn định của doanh nghiệp:
Bảo vệ doanh nghiệp trước rủi ro: Bảo hiểm cho nhân sự chủ chốt giúp doanh nghiệp vượt qua những khó khăn tài chính có thể xảy ra khi mất đi một người quan trọng.
Hỗ trợ các thỏa thuận mua bán: Bảo đảm nguồn vốn để thực hiện các thỏa thuận mua bán, giúp duy trì quyền kiểm soát và sự liên tục của doanh nghiệp.
Công cụ thu hút và giữ chân nhân tài: Gói phúc lợi bao gồm bảo hiểm nhân thọ có thể giúp doanh nghiệp trở thành một nơi làm việc hấp dẫn hơn.
Tạo sự an tâm cho các bên liên quan: Việc có bảo hiểm nhân thọ cho thấy sự chuẩn bị và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với tương lai.
Lời khuyên từ Chris Dang
Hiểu rõ cách hạch toán bảo hiểm nhân thọ trong báo cáo tài chính là rất quan trọng đối với các chủ doanh nghiệp và những người làm trong lĩnh vực tài chính. Mặc dù không được xem là một phần của vốn chủ sở hữu, bảo hiểm nhân thọ vẫn là một công cụ quản lý rủi ro và bảo vệ tài chính hiệu quả cho doanh nghiệp.
Nếu bạn đang có bất kỳ thắc mắc nào về việc lựa chọn các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ phù hợp cho doanh nghiệp của mình hoặc muốn hiểu rõ hơn về cách chúng được hạch toán trong báo cáo tài chính, đừng ngần ngại liên hệ với tôi để được tư vấn miễn phí.
Inbox ngay
Số điện thoại: 0777871184
Telegram: @aichrisdang
Email: huynh.dang.184056@gmail.com hoặc chrisdanginsurance@gmail.com
Tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn đưa ra những quyết định tài chính sáng suốt nhất cho doanh nghiệp của mình.
Chris Dang
Chuyên viên tư vấn tài chính - bảo hiểm nhân thọ Sun Life
Tôi hy vọng bài blog này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và làm rõ được thắc mắc về việc liệu bảo hiểm nhân thọ có thể được tính là một phần của vốn chủ sở hữu trong báo cáo tài chính hay không.<ctrl95>
Commenti